586 600 103 lub 501 011 768
doradca@kpptax-wroblewski.pl
Facebook
  • CO NAS WYRÓŻNIA
  • O KANCELARII
  • USŁUGI
  • CENNIK
  • AKTUALNOŚCI
  • POLITYKA PRYWATNOŚCI
  • KONTAKT

Podatek od spadków i darowizn – ponowny obowiązek podatkowy. Cz. I

22 października 2018ZDN-STUDIOAktualności

PONOWNY OBOWIĄZEK PODATKOWY w podatku od spadku i darowizn po przedawnieniu prawa do wymiaru zobowiązania podatkowego.

  Problem, który został wskazany w tytule można opisać następująco, gdzie ważną role w tym opisie grają daty poszczególnych zdarzeń-okoliczności.

W pierwszej połowie roku 2003 Spadkodawca sporządził u notariusza testament, w którym jako Spadkobiercę całego spadku wskazał swojego syna, jako tego, który będzie  nabywcą spadku wprost w całości.

W drugiej połowie tego samego roku Spadkodawca umiera. W dacie śmierci następuje otwarcie spadku, którego nabywcą staje wskazany w testamencie Spadkobierca (syn zmarłego). Przyjęty przez syna spadek nie został w ustawowym (kodeksowym) terminie 6 m-cy odrzucony, co jednoznacznie stanowi, że został on przez niego przyjęty.

W wyniku takiego naturalnego przyjęcia tego spadku, w dacie ogłoszenia testamentu powstał u Spadkobiercy obowiązek podatkowy – zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 2 ) u.p.s.d. (ustawy w wersji obowiązującej w dacie śmierci-otwarcia spadku).  Spadkobierca winien w terminie jednego miesiąca złożyć właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego zeznanie podatkowe – zgodnie z art. 17 a ust. 1. u.p.s.d. Spadkobierca tego obowiązku nie wykonał.

W takich okolicznościach rozpoczął się bieg (od 01.01.2004 r.) okresu przedawnienia prawa do wymiaru zobowiązania podatkowego. Okres ten zgodnie z art. 68 par. 2 O. p. miał prawo trwać 5 lat czyli do 31.12.2008 r. W tym czasie bieg okresu przedawnienia nie został przerwany lub zawieszony z przyczyn możliwych i wskazanych w odpowiednich przepisach O. p.

Również w tym okresie ( od 01.01.2004 do 31.12.2008 r.) decyzja ustalająca wysokość zobowiązania podatkowego nie została Spadkobiercy doręczona.

W maju 2018 r. odpowiedni Sąd Rejonowy jego Wydział Cywilny po rozpoznaniu sprawy z wniosku Spadkobiercy o stwierdzenie nabycia spadku, stwierdził (wydał postanowienie), że spadek po Spadkodawcy na podstawie testamentu notarialnego sporządzonego w 2003 roku, Spadkobierca nabył w całości – wprost.

We wrześniu 2018 r. Naczelnik odpowiedniego US wydał decyzję, w której ustalił Spadkobiercy wysokość zobowiązania podatkowego w podatku od spadków i darowizn w odniesieniu do nabytego w 2003 r, spadku we wskazanej wysokości.

Jako uzasadnienie do wydania decyzji we wskazanej postaci został wskazany art. 6 ust. 4. u.p.s.d. gdzie zapisano – cytat : „ Jeżeli nabycie niezgłoszone do opodatkowania stwierdzono następnie pismem, … ; jeżeli pismem takim jest orzeczenie sądu, obowiązek podatkowy powstaje (ponownie) z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia.”.

Powstaje pytanie czy należy/można zgodzić się z takim uzasadnieniem.

Piszący te słowa nie zgadza się z takim uzasadnieniem decyzji, a swój sprzeciw uzasadnia poniżej dwoma zarzutami.

Pierwszy zarzut dotyczy naruszenia przepisów postępowania.

Organ wydający decyzję pominął w jej uzasadnieniu istotne elementy stanu faktycznego, które gdyby zostały uwzględnione, miałyby zdaniem piszącego decydujący wpływ na treść wydanej decyzji. Organ pominął bowiem obowiązek zastosowania w niniejszej sprawie art. 68 par. 2. O.p. z treści którego wynika, że w każdym przypadku obowiązku podatkowego ( w tym również tego powstającego na podstawie u.p.s.d.) znajdują zastosowanie przepisy O. p. mówiące bezwzględnym okresie przedawnienia się każdego zobowiązania we wskazanych okolicznościach.

W opisanej sprawie zgodnie z tym co wyżej wskazano prawo do wymiaru zobowiązania podatkowego wygasło z powodu przedawnienia z dniem 31.12.2008 r., czyli od 01.01.2009 r. prawo takie organowi podatkowemu nie przysługuje.  Zastosowanie zatem wskazanego przepisu O.p. zgodnie z normą w nim zawartą, skutkowałoby decyzją organu stwierdzającą konieczność umorzenia postępowania z powodu przedawnienia się prawa do wymiaru zobowiązania podatkowego.    

Nie zastosowanie w sprawie wskazanego wyżej przepisu O.p. skutkuje oprócz naruszenia jego samego, również zarzutem naruszeniem przepisów postępowania zawartych w art. 122, art. 187 § 1 oraz art. 121 § 2 O. p. To powoduje, że skarżona decyzja została wydana z naruszeniem prawa, czemu sprzeciwia się art. 120 O. p.    

Drugi zarzut dotyczy naruszenia prawa materialnego.

Organ dokonał błędnej/niewłaściwej wykładni normy prawnej zawartej w art. 6 ust. 4. u.p.s.d. Przyjął mianowicie, że taki zapis jak już wcześniej cytowano pozwala na ponowienie obowiązku podatkowego w okolicznościach przedawnienia się prawa do wymiaru zobowiązania podatkowego.

Ordynacja podatkowa i ustawa o podatku od spadków i darowizn nie wskazują aby taka wykładnia była właściwa i obowiązująca. Dla uzasadnienia powyższego stanowiska zostanie przytoczony fragment z książki pt. „Spadek i darowizna w prawie cywilnym i podatkowym” autor Stefan Babiarz wydawnictwo Lexis Nexis z roku 2010 gdzie w rozdziale „7.8.2 Przedawnienie w przypadku ponowienia obowiązku podatkowego” zapisano – cytat:

  • „… należy przedstawić konsekwencje ponowienia obowiązku podatkowego dla przedawnienia prawa do wymiaru zobowiązania podatkowego. Niestety konsekwencji tych nie przewidział ustawodawca i nie uregulował ich ani w ustawie – Ordynacja podatkowa, ani w ustawie o podatku od spadków i darowizn.
  • W tym zakresie podzielić należy w pełni wywody C. Pieńkosza, iż niedopuszczalne jest takie rozumienie art. 6 ust. 4 u.p.s.d., wedle którego stanowiłby on odrębną podstawę powstania obowiązku podatkowego. Prowadziłoby to bowiem do wielokrotnego opodatkowania tego samego zdarzenia, a taka wykładnia byłaby w istocie zaprzeczeniem możliwości przedawnienia wymiaru tego zobowiązania. Byłoby to także sprzeczne z obowiązkiem ścisłej wykładni przepisów sankcyjnych.
  • W związku z tym „instytucję ponowienia obowiązku podatkowego należy utożsamić ze swoistym przerwaniem biegu terminu, co prowadziłoby do przyjęcia poglądu, że nie może powstać ponowienie obowiązku podatkowego”.(zob. C. Pieńkosz, Przedawnienie w podatku od spadków i darowizn, „Biuletyn Instytutu Studiów Podatkowych” 2003, nr 11, s. 53-56), gdy od dnia powstania tego obowiązku „po raz pierwszy” (np. od dnia złożenia oświadczenia o przyjęciu spadku) upłynął już okres przedawnienia prawa do wymiaru zobowiązania podatkowego wynoszący – w zależności od sytuacji – 3 lub 5 lat (art. 68 § 1 i 2 ord, pod), ( zob. też uchwała składu 7 sędziów SN z dnia 21 marca 1991 r., III AZP14/90, OSNCP 1992, nr 3 poz. 33).
  • Autor trafnie zwrócił poza tym uwagę na to, że art. 6 ust. 4 u.p.s.d. wyraźnie wskazuje na sankcyjny charakter tego przepisu, który zabrania jego rozszerzającej wykładni.
  • Tym samym gdyby okazało się , że podatnicy będący spadkobiercami złożyli przed notariuszem w dniu 1 września 2002 r, oświadczenie o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza i nie złożyli organowi podatkowemu wymaganego zeznania podatkowego, a postanowienie o stwierdzenie nabycia spadku zostało wydane np. w dniu 10 stycznia 2008 r. to doszłoby do przedawnienia prawa do wymiaru zobowiązania podatkowego z dniem 31 grudnia 2007 r. i ponowny obowiązek podatkowy nie mógłby wystąpić, ….”.

 

Piszący całkowicie zgadza się z powyższym stanowiskiem.

Bezspornym jest bowiem to, że prawo do przedawnienia prawa do wymiaru zobowiązania podatkowego jest prawem powszechnie obowiązującym, bo wynika ono z zapisów Ordynacji podatkowej, czyli prawa powszechnie obowiązującego w odniesieniu do wszystkich przepisów prawa podatkowego. Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie została z zakresu tego prawa wyłączona. Jej wyłączenie dokonane przez organ narusza przepisy prawa materialnego w tym przepisie zawarte.

Zaistniały w niniejszej sprawie zbieg dwóch norm prawnych, których wzajemnego „pierwszeństwa” nie można w sposób jednoznaczny rozstrzygnąć, winien być rozstrzygnięty z wykorzystaniem przepisu zawartego w art. 2a O.p., gdzie ustawodawca zapisał : „ Niedające się rozstrzygnąć wątpliwości co do treści przepisów prawa podatkowego rozstrzyga się na korzyść podatnika.”.

W tej sytuacji nie zastosowanie tego prawa narusza prawo w tym przepisie zawarte.

Piszący stoi na stanowisku, że w przypadku przedawnienia się (zgodnie z przepisami ordynacji) prawa do wymiaru obowiązku podatkowego zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1) u.p.s.d., nie jest możliwe „skorzystanie” z prawa do „ponowienia” obowiązku podatkowego jakie zawiera przepis art. 6 ust. 4 u.p.s.d.

Stefan Wróblewski – Doradca podatkowy nr wpisu 00211.

 

 

ZDN-STUDIO
Previous post Formuła Radbrucha a niesprawiedliwa wykładnia (interpretacja). Next post SCHEMATY PODATKOWE – wybrane elementy.

Ostatnie wpisy

  • Dobra lub zła wiara podatnika i organu podatkowego.
  • Darowizna z poleceniem i nabycie z polecenia darczyńcy – opodatkowanie
  • DŁUGI SPADKOWE PODSTAWĄ OPODATKOWANIA
  • Hodowanie odsetek przez US a przepisy OP, KPK i KKS.
  • Jak skarżyć hodowanie odsetek podatkowych ?

Najnowsze komentarze

    Archiwa

    • wrzesień 2020
    • wrzesień 2019
    • lipiec 2019
    • kwiecień 2019
    • marzec 2019
    • luty 2019
    • styczeń 2019
    • październik 2018
    • sierpień 2018
    • lipiec 2018
    • czerwiec 2018
    • maj 2018
    • kwiecień 2018

    Kategorie

    • Aktualności
    • Bez kategorii

    Meta

    • Zaloguj się
    • Kanał RSS z wpisami
    • Kanał RSS z komentarzami
    • WordPress.org

    Ostatnie wpisy

    • Dobra lub zła wiara podatnika i organu podatkowego. 29 września 2020
    • Darowizna z poleceniem i nabycie z polecenia darczyńcy – opodatkowanie 19 września 2019
    • DŁUGI SPADKOWE PODSTAWĄ OPODATKOWANIA 9 lipca 2019
    • Hodowanie odsetek przez US a przepisy OP, KPK i KKS. 14 kwietnia 2019
    październik 2018
    P W Ś C P S N
    « sie   sty »
    1234567
    891011121314
    15161718192021
    22232425262728
    293031  

    Kategorie

    • Aktualności (25)
    • Bez kategorii (1)
    Strona stworzona przez ZDN-STUDIO
    Na naszych stronach używamy technologii, takich jak pliki cookie, do zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu personalizowania treści i reklam oraz analizowania ruchu na stronach i w Internecie. W ten sposób technologię tę wykorzystują również podmioty powiązane. Pragniemy zapoznać Państwa ze szczegółami stosowanych przez nas technologii oraz z przepisami, tak aby dać Państwu pełną wiedzę i komfort w korzystaniu z naszych serwisów internetowych. Prosimy o zapoznanie się ze szczegółowymi informacjami przed przejściem do serwisu. Klikając przycisk „Wyrażam zgodę” lub zamykając to okno zgadzasz się na postanowienia zawarte w stosowanych przez nas zasadach.Wyrażam zgodęPolityka prywatności